Geschiedenis

1108 - 1405

De kapittels van de Dom

De kerk van Hagestein is één van de oudste in de Vijfheerenlanden. Al in 1108 werd door de bisschop van Utrecht toestemming verleend aan de kapittels van de Dom en Oudmunster om alhier een parochiekerk te stichten. Deze was afhankelijk van de Domkerk in Utrecht. Beide kerken waren gewijd aan St. Maarten. De Hagesteinse kerk werd moederkerk van een aantal kerken in de Vijfheerenlanden en net boven de Lek, waaronder de kerken van Everdingen, Lexmond, Vianen, Hei en Boeicop, Zijderveld, Jaarsveld en Tull en ‘t Waal.

1405 - 1444

Arkelse oorlog

Tijdens de Arkelse oorlog, in 1405, werd de kerk flink beschadigd. Het oudste deel van de kerk zijn de onderste 3 geledingen van de toren, vermoedelijk uit de 13e eeuw. Dit is het enige deel dat is blijven staan. Hierna is de kerk weer opgebouwd en is er tevens de vierde geleding op de toren gezet, met een stompe spits.

1444 - 1567

Gestolen klokken

In 1444 werden 2 klokken in de toren gehangen, waarvan de kleinste nog elke zondag luidt. In 1567 werd de kerk door de Geuzen vanuit Vianen geplunderd. Er werd veel vernield, ook in de pastorie, en men nam onder andere de klokken mee. De geroofde goederen werden na de aftocht van de Geuzen uit Vianen wel weer teruggehaald.

1593 - 1599

Oliver van Hatten

In 1593 werd vermeld dat de kerk te Hagestein nog op de oude paapse wijze werd bediend. In 1596 kwam er dan toch een predikant, Olivier van Hattem. Hij bleef tot 1599.

1600 - 1674

Storm en verwoesting

In 1598,1599 en 1600 waren er enkele hevige onweersbuien. Hierbij sloeg meermalen de bliksem in kerk en toren, doch iedere keer werd de schade hersteld. In 1674 echter, toen een hevige orkaan over Nederland heen trok, werd evenals van de Utrechtse Dom, ook van de Hagesteinse kerk, het schip verwoest. Enkel de toren en het koor zijn redelijk overeind gebleven. Omdat er geen geld meer was om de hele kerk te herstellen, werd besloten om voortaan in het koor kerk te houden. Dit was groot genoeg, ook omdat er hier veel katholieken woonden die in de omgeving kerkten. De ingang van de kerk was onder de toren. Nu moest men dus onder de toren doorlopen, dan kwam men in de open lucht en liep langs de graven (de mensen werden toen in de kerk begraven) naar het koor.

1758 - heden

Een nieuwe kerk

De kerk was voor de ramp van 1674 overigens een stuk langer als het huidige gebouw. In 1758 werden de muren tussen de toren en het koor afgebroken tot op een voet boven de grond, dit wegens instortingsgevaar. In 1825 blijkt dat in 30 jaar tijd de gemeente zich heeft uitgebreid van 100 naar 200 zielen. De kerk werd dus te klein, en men bouwde enkele jaren later op dezelfde plek een nieuwe kerk, waarbij de toren wel is blijven staan. In 1830 werd de nieuwe kerk in gebruik genomen, alwaar men heden ten dage nog ter kerke gaat.